دندانپزشکی:
- کاشت دندان Dental Implants
- سفید کردن دندان Tooth whitening
- اصلاح طرح لبخندLaughing Gas
- جراحی لثهPeriodontal Surgery
- درمان کانال ریشهRoot Canal Procedure
- روکش دندان Dental Crowns
- کشیدن دندانTooth Extraction
- پر کردن دندانTooth Filling Procedure
- کاشت دندان Dental Implants
از نظر علمي، کاشت دندان معادل ايمپلنت است که به شکل پيچ کردن دندان در استخوان لثه است. البته پروتزهاي ثابت (روکش يا بريج) نيز در ميان مردم به نام کاشت دندان خوانده مي شود. روکش هاي فلز سراميک (PFM) از بقيه روش ها معمول تر هستند. تفاوت آنها و امکان انتخاب هر يک، به موقعيت قرارگيري دندان ها و وضعيت سلامت لثه و استخوان هاي داخل لثه بستگي دارد.
برسازی درونکاشت دندانی یا پروتز ایمپلنت دندانی، بخشی از درونکاشت دندانیاست که به صورت دندان برساختهدر دهان بیمار، جایگزین دندانطبیعی وی میگردد. باید توجه داشت که ایمپلنت دندانینیز نوعی دندان مصنوعیاست و ظاهرش در بیماران مختلف ممکن است متفاوت باشد. بعد از معاینات اولیه در ابتدا فیکسچر یا همان قسمت ریشههای پروتز با جراحی کوچکی گذاشته میشود و بعد از اطمینان از ثبات آن که معمولاً ۴ تا ۶ ماه به طول میانجامد قسمت رویی یا همان تاج (crown) گذاشته میشود.
انواع کاشت دندان:
Endosteal : این ایمپلنت معمولاً مانند یک پیچ یا استوانه ویا تیغهای شکل هستند که از فلز یا فلز پوشش داده شده با سرامیکو یا مواد سرامیکی ساخته میشوند. این نوع از ایمپلنت در استخوان فک جا میگیرد.
Subperiosteal : این نوع ایمپلنت در استخوان و در زیر لثه قرار میگیرند. این نوع از جنس فلز تیتانیومساخته میشود تا به استخوان فک بچسبد.
Transosteal: این نوع ایمپلنت به شکل یک پین فلزی و یا یک قاب U شکل میباشد که از بین استخوان فک و بافت لثهعبور میکند و به داخل دهان میرسد.
کاربرد ایمپلنت:
- جایگزین کردن یک و یا تعدادی از دندانها بدون درگیر کردن دندانهای مجاور
- می توان ازایمپلنت به عنوان پایه بریج در انتهای قوس دندانی استفاده کرد تا دیگر مجبور نباشید از پروتز متحرک استفاده کنید
- در مواردی که کل دندانها را نداشته باشید و امکان استفاده از تعداد زیاد ایمپلنت موجود نباشد، می توان با قرار دادن ۴ یا ۵ ایمپلنت از آنها به عنوان پایه دست دندان استفاده کرد تا دیگر دست دندان شما در دهانتان جابه جا نشود و احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
مزایای ایمپلنت:
از هر زاویه ای که شما به این موضوع بنگرید، ایمپلنت بهترین انتخاب برای جایگزینی دندانهای از دست رفته شما است.
- زیبایی:ایمپلنت کاملا شبیه دندان خودتان خواهد بود و از آنجائیکه با استخوان فک درگیر می شود، مانع از تحلیل استخوان و لثه می شود که در سایه روشهای قبلی ( دست دندان و یا بریج) از عوارض این درمانها می باشد. به هر حال کسی متوجه نخواهد شد که شما یک دندان جایگزین دارید.
- حفظ ساختمان دندانهای مجاور:در این روش دندانهای مجاور تراشیده نمی شوند و دچار پوسیدگی های بعدی نخواهند شد.
- اعتماد به نفس:به طور یقین با استفاده از ایمپلنت احساس بهتری نسبت به خود، خنده و صحبت کردنتان دارید.
- قابل اعتماد:درصد موفقیت ایمپلنت های دندانی بسیار بالا است ، و بهترین انتخاب برای جایگزینی دندان از دست رفته شما است. و بر خلاف ادعاهای خلاف واقع گذشته در این رابطه، درصد موفقیت ایمپلنت نسبت به سایر روشهای جایگزینی دندان، بسیار بالاتر است و از آنجا که بدنه ایمپلنت از تایتانیوم خالص ساخته می شود، واکنشی بصورت رد پیوند وجود نخواهد داشت.
درمان با ایمپلمت:
این درمان به صورت گروهی (Team work) انجام خواهد شد که شامل شما، متخصص لثه و دندانپزشک شما است که پس از ارزیابی ناحیه و تعیین محل و نوع ایمپلنت درمان را شروع می کنند که ابتدا شامل:
- قراردهی ایمپلنت یا Fixture در ناحیه بی دندانی
- انتظار به مدت ۶ هفته تا ترمیم مناسب ناحیه
- قراردهی روکش توسط دندانپزشک و یا متخصص پروتز
جایگزینی تمام دندانها:
- قراردهی تعداد زیادی ایمپلنت و قراردهی بریج بطور ثابت
- قراردهی تعداد محدودی ایمپلنت ۴ یا ۵ عدد و استفاده از آنها برای افزایش گیر پروتر متحرک شما
در صورتیکه استخوان کافی در ناحیه بی دندانی وجود نداشته باشد ، مثلا در اثر تصادف، ضربه و یا اینکه مدت زیادی از کشیدن دندان گذشته باشد و استخوان تحلیل رفته باشد، میتوان ابتدا پیوند استخوان انجام داد و پس از حدود ۶ ماه اقدام به گذاشتن ایمپلنت کرد.
انتظارات پس از ایمپلنت:
همانطور که دندانهای شما نیاز به مراقبت در خانه (انجام مسواک صحیح) و نیز مراجعه مستمر (حدود هر ۴ ماه یکبار) به متخصص لثه دارد، در رابطه با ایمپلنت نیز همین قانون وجود دارد. در صورت مراقبت مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک و یا متخصص لثه که با توجه به شرایط شما تنظیم می شوند، همواره می توانید ایمپلنت و دندانی محکم، زیبا و کارآمد داشته باشید
عوارض ایمپلنت:
از آنجا که بدنه ایمپلنت Fixture) ) از فلز تایتانیوم خالص ساخته می شود، مشکل رد پیوند نخواهیم داشت ، اما در صورتیکه ارزیابی پیش از عمل که شامل موارد زیر می شود به طور دقیق انجام نگیرد می تواند درصد موفقیت را پایین بیاورد
- بیماری های عفونی که باعث ضعف سیستم ایمنی شوند.
- دیابت کنترل نشده
- سیگاری بودن فرد
- ناکافی بودن میزان استخوان (در این مورد می توان ابتدا اقدام به پیوند استخوان کرد و سپس درمان ایمپلنت را شروع کرد)
- بیماری پریودنتال و لثه (در این موارد ابتدا باید بیماری لثه درمان شود)
سفید کردن دندان Tooth whitening
دندانها به مرور زمان و با گذشت سن دچار تغییر رنگ میشوند. این تغییر رنگ در اثر تغییر مواد معدنیمینا وعاج صورت میگیرد به این معنی که تخلخل مینا به مرور کم میشود وشفافیت خود را از دست میدهد.دندانها هم چنین ممکن است به علت مواد رنگی غذاها باکتریها وتنباکو دچار تغییر رنگ شوند.از آن جائی که سفیدی دندانها به طور ناخود آگاه نشانهای از جوانی بر شمرده میشود همواره سفید کردن دندانها مورد درخواست مردم بوده است.
در عمل سفید کردن دندانها از مواد اکسید کننده مثل پر اکسید هیدروژن برای روشن تر کردن دندان استفاده میشود.مواد اکسید کننده به داخل ساختار کریستالیمیله مانند مینا نفوذ کرده و رنگیزههای رسوب کرده در بین هرمهای مینائی را اکسید میکنند.با گذشت زمان نفوذ مواد اکسید کننده به داخل عاج دندانکه در لایه زیرین مینا قرار داردنیز صورت گرفته و رنگ آن نیز روشن تر میشود.
دو روش اصلی برای سفید کردن دندانها وجود دارد در روش اول که سفید کردن در مطب نامیده میشود مواد بلیچینگ با غلظت بالا به مدت کوتاهی بر روی دندان قرار میگیرد.در این روش سفیدی دندان به سرعت پدیدار میشود ولی در صورتی که به درستی استفاه نشود ممکن است باعث آسیب به لثه ومخاط دهان شود.در این روش برای جلوگیری از تماس مواد اکسیدکننده با لثهها از لایه محافظ مخصوصی استفاده میشود که با مهارت بر روی لثه قرار میگیرد وبا نور مخصوص محکم میگردد.ماده مورد استفاده در بلیچینگ مطب پراکسید هیدروژن یا کاربامید پراکسید است.ماده دوم نیز در دهان پراکسید هیدروژن ایجاد می نماید.ژل بلیچینگ در این موارد معمولاً حداکثر معادل ۳۵% پر اکسید هیدروژن غلظت دارد.
از روشهای دیگر بلیچینگ سفید کردن در منزل میباشد که در این روش دندان پزشکیک تری مخصوص پلاستیکی بر روی مدل دندانهای شخص ساخته وژلهای بلیچینگ را در اختیار بیمار قرار میدهد.بیمار هر روز چند ساعت ژلها را بر روی تری قرار داده و آن را در دهان بر روی دندانها می گذارد.پس از گذشت چند هفته دندانها به سفیدی مورد نظر میرسند.ژل مورد استفاده در این روش بین ده تا شانزده درصد غلظت دارد.
در سالهای اخیر محصولات زیادی نیز برای سفیدکردن در داروخانهها وسوپرمارکتها ارائه میشوند که غلظتی کمتر از ده درصد دارند وبه علت نظارت نداشتن دندانپزشک بر مراحل درمان استفاده از آنها توصیه نمیگردد.
به طور معمول پس از بلیچینگ بهبود مناسبی در زیبائی دندانها در اثر سفید شدن آنها مشاهده میشود.ولی باید دانست این روش بر تمامی رنگیزههای دندانی موثر نیست ودر برخی موارد بدرنگی شدید دندانها نیاز به درمانهای طولانی مدت بلیچینگ ویا استفاده از درمان ونیر لامینیت میباشد.
از عوارض درمان بلیچینگ میتوان به حساس شدندندانها سوختگی لثه ها(در موارد استفاده نادرست ویا سفیدشدن بیش از حد دندانها ) اشاره کرد.این عوارض در تعداد کمی از مراجعین ممکن است به وجودآید و پس از چند روز بهبود مییابد.مدتی پس از سفیدکردن ممکن است تا حدودی از سفیدی دندان کاسته گردد.برای اخذ بهترین نتیجه بهتراست ابتدا درمان در مطب توسط پزشک انجام شود و درمان در خانه با روش home bleach کامل گردد تا نتیجه با ثبات تری حاصل شود.
اصلاح طرح لبخند Laughing Gas
به یقین یکی از جلوه های گویا و لطیف در انسان لبخند زیبا و دلنشین اوست . زیبایی لبخند ،حاصل هماهنگی و هارمونی اجزاء صورت و شکل دندان هاست.برای رسیدن به این هماهنگی شاید لازم باشد تغییراتی در فرم لثه ، طول دندان ، فاصله دندانها و برجستگی دندانها ایجاد شود تادر نهایت لبخندی زیبا حاصل آید.در واقع روابطی میان اجزای صورت ، اندازه هر عنصر ، رنگ و شکل آنها در ترکیب با یکدیگر وجود دارد که رعایت تناسبات این روابط چهره را خواستنی و زیبا می کند.
یک دندانپزشک زیبایی باید این اجزاء و روابط بین آنها را بشناسد و به آنها دقت کند . اصلاح طرح لبخند یا طراحی لبخند مجموعه ای از درمانهای زیبایی را در بر می گیرد تا به ایجاد لبخندی زیبا منجر گردد. این درمانها شامل بلیچینگ ، لمینیت یا لامینیت ، ونیریا کامپوزیت ونیر، روکشهای فول سرامیک و غیره است ، تا توسط آنها رنگ ،شکل ، فرم ، موقعیت و سایر موارد را اصلاح کنیم و لبخندی زیبا و جذاب را به بیمار هدیه بدهیم . یک نکته دیگر در اصلاح طراحی لبخند آن است که این درمان تنها در افرادی که دارای دندانهای خراب ، شکسته ، نامرتب و تغییر رنگ یافته هستند، انجام نمیشود بلکه در کسانی که دندانهای خوب و سالمی دارند نیز گاهی با تغییراتی کوچک در فرم و یا سفید کردن دندانها می توان تغییر مثبت چشمگیری را در ظاهر شخص ایجاد نمود.
اصولی که درطراحی لبخند می بایست به آن دقت داشت :
– دریک لبخند زیبا خطی که از لبه برنده دندانهای قدامی فک بالا عبور میکند می بایست در حین لبخند موازی لبه پایین باشد.
– خط لب بالا در حین لبخند می بایست از محل اتصال لبه لثه به دندانها عبور کند.
– در یک لبخند زیبا عمق فضاهای بین دندانی در لبه برنده دندانها از نسبت های خاصی می بایست پیروی کند.
– درحالت نرمال ،لبه دندانهای قدامی فک بالا می بایست ۱ تا ۱/۵ میلی متر جلوتر و پایین تر از لبه دندانهای فک پایین باشد.
– مقدار دیده شده لبه برنده دندانهای قدامی فک بالا در حالت استراحت لب ، ۳-۲ میلیمتر باشد.
انواع طرح لبخند :
لبخند عاقلانه: در این نوع لبخند لبه دندانهای قدامی در یک خط مستقیم قرار میگیرند. این نوع لبخند نشان دهنده هوش و بلوغ است . زیرا در سنین پایین دندانها به یک اندازه نیستند ولی وقتی سن بالاتر می رود و لبه دندانها ساییده میشود ، اندازه آنها یکسان می شود و لذا معمولا دندانهایی که در یک خط مستقیم قرار گرفته اند نشان دهنده بلوغ عقل و خبرگی است.
لبخند جوانی: در این نوع لبخند دو دندان جلو ، بطور مشخص بلندتر از دو دندان کنار خود هستند. این نوع طرح لبخند نشانه جوانی و جسارت است و همچنین میتواند نشان دهنده گرمی و صمیمیت باشد. در کسانی که لبهای برجسته دارند این نوع طرح لبخند زیباتر است.
لبخند اسپرت: این نوع طرح لبخند بین دو نوع طرح لبخند قبلی است . دو دندان جلو بلند تر از دندانهای کناری است . این لبخند نشان دهنده غیر جدی و غیر رسمی بودن است .
عواملی که در انتخاب طرح لبخند موثر است :
- شکل صورت
- انتظارات شخصی
- سن و جنس
در هنگام مشاوره ، دندانپزشک زیبایی تمامی این عوامل را در نظر خواهد گرفت و طرح لبخند ویژه ای را پیشنهاد خواهد کرد.
جراحی لثه Periodontal Surgery
لثه ها درحالت طبیعی،صاف بالبه های تیز،صورتی رنگ که درصورت عدم رعایت بهداشت دهان ومسواک نزدن تجمع پلاک کروبی وترشح موادسمی باعث التهاب لثه هاوتشکیل جرم شده بنوبه خودعلائمی چون تورم،قرمزی وخونریزی ازلثه هادیده میشود، به این حالت ژنژویت (gingivitis) گفته می شود که بارعایت بهداشت ( استفاده ازمسواک ودهانشویه ) وانجام جرمگیری برگشت پذیراست.
در صورت عدم درمان ژنژویت، بیماری و التهاب به بافت های عمقی تر مانند استخوان و الیاف نگهدارنده دندان نفوذ می کند که به این حالت پریو دنتیت می گویند.ازجمله علایم پریودنتیت خروج چرک و عفونت، تحلیل استخوان، لقی دندان و بوی بد دهان است.
درمان پریودنتیت هم جرمگیری و تسطیح ریشه و در مواردی جراحی های پریودنتال(بنا به تشخیص دندانپزشک) می باشد.درعمل جراحی لثه،پس ازبی حسی،لثه هاکنارزده شده پس ازتمیزکردن بافتهای آلوده وتصحیح استخوان فک،لثه هابه جای خودولی پایینترازحدقبلی بخیه زده میشود . سپس برروی آن پانسمان مخصوص قرارداده شده وبین بخیه ها ۷ تا ۱۰ روزبعدکشیده میشوند
اهداف جراحی های پریو دنتال:
۱- کنترل یا حذف بیماری پریودنتال
۲- تصحیح شرایط آناتومیکی که احتمالا مساعد کننده ی بیماری پریودنتال هستند، یا از نظر زیبایی و یا قرار دادن پروتز صحیح ،مشکل زا می باشند.
۳- قرار دادن ایمپلنت
هدف نهایی:
الف) بهبود پروگنوز دندان ها و جایگزین های آنها
ب) بهبود زیبایی
هدف از درمان جراحی پاکت پریودنتال، حذف تغییرات پاتولوژیک (غیر فیزیولوژیک) دیواره ی پاکت است تا یک وضعیت پایدار، قابل نگهداری و در صورت امکان پیشرفت به سمت بازسازی بافت ازدست رفته ایجاد شود. برای برآوردن این اهداف، تکنیک های جراحی:
۱- دسترسی به سطوح ریشه را افزایش داده تا در حد امکان تمام عوامل محرک برداشته شوند.
۲- عمق پاکت را کاهش یا حذف میکنند تا حفظ بهداشت ناحیه توسط بیمار امکان پذیر باشد.
۳- بافت های سخت و نرم را جهت دستیابی به توپوگرافی هماهنگ شکل می دهند.
حساسیت ریشه بعد از درمان پریودنتال
حساسیت ریشه یک مشکل شایع در اعمال پریودنتال است. حساسیت ریشه در نتیجه اکسپوژر ریشه( عریان شدن ریشه) ایجاد می شود. از تظاهرات حساسیت ریشه درد در اثر مواد گرم یا سرد( بیشتر سرد)، میوه های اسیدی، شیرینی یا تماس با مسواک و وسایل دندانپزشکی می باشد.
حساسیت ریشه بیشتر در نواحی سرویکالی ریشه، جایی که سمنتوم( پوشش ریشه) بیش از حد نازک است روی می دهد. بیماران باید قبل از آغاز درمان پریودنتال از احتمال حساسیت موقتی ریشه پس از درمان مطلع باشد.
بعضی از مواد حساسیت زدا توسط بیمار به کار میروند و بعضی دیگر در مطب توسط دندانپزشک قرار داده می شوند.
درمان کانال ریشه Root Canal Procedure
عصبکِشی Endodontic therapy یا درمان ریشه روت کانال تراپی به انگلیسیroot canal therapy معالجه مجرای ریشه دندان (پالپ) است. درمان ریشه اعمالی است که در طی آن مواد عفونی وعصب موجود در مغز دندانبرداشته میشود تا دندان از آسیب میکربهایدر آینده در امان باشد.
نحوه کار:
گاهی به عصب کشی روت کانال تراپی (به معنی کانال ریشه) گفته میشود . کانال ریشه و حفره مغز دندان که به آن مربوط است حفرههای آناتومیکیدر دندان هستند که به طور طبیعی بافتهای عصبی و رگهای خونی و بافتهای سلولی دیگری را در خود جای میدهند.
در صورتیکه پوسیدگی دندان در مراحل اولیه درمان نشود و پوسیدگی از مینا عبور نموده و به عاج گسترش یابد در ادامه میتواند به فضای پالپ گسترش یابد.ورود میکروب ها به پالپ دندان باعث ایجاد التهاب در پالپ شده و این التهاب باعث افزایش حجم پالپ می شود. با توجه به اینکه پالپ دندان یک محفظه بسته است، التهاب باعث افزایش شدید فشار داخلی آن می شود. این افزایش فشار، منجر به فشار آمدن به پایانه های عصب دندان شده و درد دندان شروع می شود.
هنگام عصب کشی دندان پزشک بعد از برداشتن پوسیدگی ها یا نسج دندانی، به کانال هایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا می کند و ابتدا پالپوتومی صورت میگیرد یعنی با سوراخ کردن سقف پالپ و جاری شدن خون، فشار داخل پالپ کاهش پیدا کرده و درد کم می شود. (تعداد کانالها بستگی به دندان دارد مثلاً دندان نیش تک کاناله است ولی دندان آسیا سه یا چهار کانال دارد).
کانال های پالپ فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی، از بین رفته باشد، اما باکتری ها و محصولات آنها در این کانال ها وجود دارند. به علاوه، عروق خونی، سلول های مختلف و حتی احتمالاً عروق لنفی در این کانال ها وجود دارد. این کانال ها که با پوسیدگی یا ورود میکروب ها آلوده شده اند، عفونت را تا پای ریشه می برند و باعث می شوند در اثر واکنش های التهابی، استخوان دور ریشه دچار التهاب و تحلیل شود و از بین برود.
کاری که دندان پزشک انجام می دهد، این است که جلوی این روند را قبل از اتفاق افتادن بگیرد یا اینکه بعد از اتفاق افتادن، آن را درمان کند. این کار با خارج کردن محتویات کانال ریشه و تمیز کردن آنها، شکل دادن کانال های ریشه به نحوی که مواد دارویی شستشودهنده تا انتهای کانال ها برسد و در آخر با پرکردن کانال های ریشه طوری که کاملاً بسته شوند و امکان عبور میکروب ها و محصولاتشان از مسیر آنها کاهش یابد، انجام می شود.
در عصبکشی این مواد به طور کامل برداشته و تخلیه میشوند و سپس تمیز میشوند و آنگاه به وسیله یک سوهان کوچک، شکلدهی و با محلول شستوشو، عفونتزدایی میشوند و پس از قرار دادن میله ای بسیار نازک بنام گوتا که جنس پلاستیکی دارد در داخل پالپ عاج دندان را با مادهای (مثل آمالگام) که با مواد دیگر (مثل غذاها) واکنش نمیدهد پر میکنند. بعد از این عمل، دندان میمیرد و اگر بعد از این، دندان عفونی شود باید تحت عمل جراحی انتهای ریشهقرار گیرد.
اگر چه گاهی اعمال مذکور در بیش از یک جلسه درمانی انجام میشود، اما زیاد بودن فاصلهٔ زمانی بین تخلیه مواد عفونی و پر کردن دندان شانس عفونتهای بعدی را بالا میبرد.
روکش دندان Dental Crowns
روكشها به دلايل گوناگوني بر روي دندانها قرار داده ميشوند، اما مهمترين آنها، پوسيدگيهاي بسيار وسيع و يا شكستگيهاي بزرگي در دندان است كه مواد پركننده دندان قادر به جايگزيني و ترميم آن نيستند و يا دندان در صورت ترميم با مواد معمول ترميمي، قدرت كافي را باز نخواهد يافت. همچنين روكشها بر روي دندانهاي ترك خورده و يا شكسته قرار ميگيرند. از كاربردهاي ديگر روكشها، استفاده از آنها به منظورهاي زيبايي است. روكشها براي اصلاح بدشكليهايي دندان و يا دندانهايي كه به شدت تغيير رنگ يافتهاند استفاده ميشوند. روكشها ميتوانند از جنس فلز (طلا، نيكل، كروم)، سراميك و يا تركيبي از فلز و سراميك (چيني) باشند. روكشهاي تمام فلز خصوصيات فيزيكي و قدرت بيشتري دارند اما از ديدگاه زيبايي روكشهاي چيني مناسبترند. اگر روكشها مناسب و بر اساس اصول علمي ساخته شوند، لااقل ۷ سال عمر ميكنند وعمر بعضي از آنها بسيار بيشتر خواهد بود.
آماده سازي يك دندان براي روكش:
اغلب دندانهايي كه به علت پوسيدگيهاي وسيع نياز به درمان ريشه دندان پيدا ميكنند، پس از درمان ريشه و برداشت پوسيدگيها، نسج زيادي از دست ميدهند و اين گونه دندانها نيازمند نوعي حمايت داخل ريشهاي هستند كه به آن<پست)Post( > گفته ميشود. دندانپزشك براي اين گونه دندانها ابتدا ميلهاي را داخل ريشه دندان جاسازي ميكند و سپس با بازسازي تاج و دندان، دندان را براي دريافت روكش آماده ميكند.
در اين مرحله از دندان قالبي گرفته ميشود. اين قالب به لابراتوار دندانپزشكي (محلي كه پروترهاي دنداني ساخته ميشود) ارسال ميشود تا روكش ساخته شود.
در جلسه بعدي روكش در دهان بيمار امتحان ميشود و در صورت مناسب بودن به دندان چسبانده ميشود.
بعد از دريافت روكش:
اگر به تازگي روكشي دريافت كرديد و احساس كرديد براي دندان شما بلند است، حتما به دندانپزشك مراجعه كنيد تا آن را اصلاح كند در غير اين صورت به مفصل فكي شما فشار وارد خواهد شد.
روكشهايي كه از دو لايه فلز و چيني ساخته شده باشند (لايه زيرين از فلز و پوشش رويي از چيني) ممكن است در كنار لثه حلقه سياه رنگي ايجاد كنند كه به علت لايه فلزي زير روكش است و اين امري طبيعي است. روكش دندان نه تنها به عنوان محافظي براي دندان از پوسيدگي ويا بيماريهاي لثه عمل نميكند، بلكه يك دندان روكش شده نياز به بهداشت و مراقبت منظم و خاص دارد. اگر احساس كرديد روكش دندان شما لق شده است، ممكن است نياز به معاينه دندانپزشك و درمان داشته باشد. در اين صورت حتما براي اصلاح وضعيت روكش خود به دندانپزشك مراجعه كنيد تا از تخريب دندان زير روكش خود پيشگيري كنيد.
کشیدن دندانTooth Extraction
در کشیدن ساده دندان، معمولاً دندان پزشک دندان مورد نظر را با انبر مخصوص نگه داشته و به سمت عقب و جلو تکان می دهد تا به این ترتیب اتصال آن را با استخوان سست کند. در این حالت ممکن است نیاز به برداشتن بافت لثه روی دندان در حالتی وجود داشته باشد که دندان بطور کامل از لثه خارج نشده باشد. پس از کشیدن دندان، یک لخته خونی در محلی که دندان در آن قرار داشته ایجاد می شود. در این رابطه مهم است که لخته خونی از جای آن خارج نشود زیرا لخته ایجاد شده می تواند به درمان بافت مورد نظر کمک کند. علاوه بر این دستکاری لخته ایجاد شده می تواند باعث ایجاد حفره خشک شود که در عمل شرایط دردناکی است که می تواند خود به خود درمان شده یا نیاز به عملیات درمانی اضافی داشته باشد. علاوه بر این ممکن است پس از کشیدن دندان مقداری ورم و خون ریزی اندک در طول ۲۴ ساعت بعد مشاهده شود.
نتایج حاصل از کشیدن دندان:
یک دندان کشیده شده باعث ایجاد یک شکاف خالی بزرگ می شود که با انتقال سایر دندان ها از جای خود تا حدودی پر می شود. شما همچنین ممکن است با ایجاد مشکل در هنگام جویدن یا مشکلات خاص در ارتباط با قرارگیری نادرست دندان ها (ایجاد مشکل در گاز گرفتن) مواجه شوید. این مشکلات می تواند با استفاده از ایمپلنت دندان، بهره گیری از پل های ثابت روی دندان ها یا بکارگیری دندان مصنوعی بر طرف و حل شود.
حفظ حفره دندانی:
پس از کشیدن یک دندان، یک حفره خالی در بافت لثه ایجاد می شود که مربوط به محل قرارگیری دندان کشیده شده است. اگر از این حفره به نحو مناسب مراقبت نشود، استخوانی که دندان بر روی آن قرار داشته شروع به جذب شدن و تحلیل رفتن می کند و در نتیجه این موضوع لاغر و ضعیف می شود. برای برخورد با این مشکل می توان از روش های درمانی ممکن برای جایگزین کردن این فضای خالی با یک دندان مصنوعی، پل یا ایمپلنت دندان استفاده کرد. پوشاندن حفره دندان در این حالت می تواند به حداقل شدن تحلیل استخوان کمک کند و به این ترتیب می توان از عمق و ارتفاع استخوان دندان حفاظت کرد و شرایط بهتری را برای استفاده آتی از دندان مصنوعی، پل یا ایمپلنت فراهم نمود.
هنگامی که دندان کشیده می شود، یک ماده پیوند استخوانی در داخل حفره قرار می گیرد. در برخی از مراکز دندانپزشکی از ماده پیوند استخوانی نوس برای این کار استفاده می شود که یک ماده معدنی استخوانی متخلخل و طبیعی است که برای حل این مشکل از استخوان گاو تهیه می شود. به خاطر ساختار طبیعی این ماده، نوس بطور فیزیکی و نیز شیمیایی قابل مقایسه و شبیه به ماده معدنی بکار رفته در استخوان انسان می باشد و بیشترین سازگاری را با بدن انسان دارد.
ماده پیوند استخوانی در طول زمانی سخت تر می شود و در نهایت جزئی از ساختار استخوان فک خواهد شد. به این ترتیب می توان اطمینان داشت زیرساخت مناسب برای جایگذاری ایمپلنت، پل و یا دندان مصنوعی وجود خواهد داشت.
پس از جایگذاری ماده پیوند استخوانی، از یک پوسته کلاژن بر روی ماده پیوندی استفاده می شود و به این ترتیب می توان امکان درمان مناسب بافت لثه را فراهم کرد. پوسته کلاژن ساختاری است که بر روی حفره ایجاد شده کشیده می شود. در عمل نگهداری از حفره دندان پس از کشیدن آن دارای مزایای اصلی زیر است:
جلوگیری از تحلیل استخوان و در نتیجه حفظ ساختار استخوان برای نگه داشتن افقی دندان ها
کاهش احتمال نیاز به استفاده از دندان مصنوعی یا تنظیم مجدد دندان ها با کاهش مقدار تحلیل استخوان و بافت لثه
ایجاد شکاف کمتر زیر پونتیک (بخشی از پل دندان که جایگزین دندان کشیده شده می شود)
حفظ بهتر عمق و ارتفاع استخوان و در نتیجه آمادگی بیشتر استخوان برای استفاده از ایمپلنت دندان و نیاز کمتر به پیوند استخوان در آینده
صرفه جویی در زمان درمان به مدت ۶ ماه در مقایسه با پیوند فوری استخوان. در این حالت می توان پیوند استخوانی را در صورت نیاز پس از درمان و تثبیت حفره دندان انجام داد.
کشیدن دندان عقل
دندان عقل یا سومین دندان آسیاب در دهان معمولاً دچار آسیب می شود. دندان عقل معمولاً در سنین بین ۱۷ و ۲۱ سال در دهان ظاهر می شود. دندان پزشکان این دندان را معمولاً سومین دندان آسیابی می نامند. در این حالت دندان عقل معمولاً به علت عدم وجود فضای کافی برای رشد آن آسیب می بیند. یک دندان عقل همچنین می تواند در موقعیت نا مناسب رشد کند یا در استخوان فک کج شود.
یک دندان آسیب دیده ممکن است درد کمی برای فرد به همراه داشته باشد. در این حالت فرد ممکن است حتی وجود دندان را حس نیز نکند. به هر حال، زمانی که رشد دندان عقل شروع می شود، بافت لثه روی آن ممکن است دچار التهاب شده و این موضوع به لثه آسیب برساند. در این حالت شما ممکن است در اطراف دندان احساس درد داشته باشید یا این درد را در اطراف گوش خود احساس کنید. علاوه بر این، مواد غذایی ممکن است در بافت لثه که به خاطر دندان عقل دچار مشکل شده گیر بیفتد. این موارد می تواند باعث ایجاد عفونتی شود که به آن در اصطلاح پری کرونیت یا اوپرکولیتیس گفته می شود. اگر این مشکل به موقع درمان نشود، این عفونت می تواند به گلو یا گردن فرد سرایت کرده و در این نواحی نیز پخش شود.
دندان های آسیب دیده می توانند دچار پوسیدگی شوند. یک دندان آسیب دیده همچنین می تواند به دندان های آسیابی مجاور خود فشار وارد کند و باعث حرکت این دندان ها و ایجاد پوسیدگی در آنها یا ابتلا به بیماری های لثه شود. علاوه بر این دندان های آسیب دیده می توانند باعث بر هم خوردن نحوه قرار گرفتن صحیح دندان ها در کنار یکدیگر شوند. در حالت های نادر، دندان آسیب دیده می تواند باعث ایجاد کیست یا مشکلات مشابه در استخوان فک شوند.
درمان:
گاهی اوقات می توان مشکلات ناچیز در این ارتباط را با دهان شویه با آب نمک گرم (نصف قاشق نمک در ۸ اونس آب) برطرف کرد. در اینگونه مواقع همچنین می توان از داروهای ضد درد نیز استفاده کرد. اگر درد دندان شما ادامه داشته، عفونت کرده یا به دندان های مجاور سرایت نمود، درمان معمول کشیدن دندان آسیب دیده است.
در مراکز دندان پزشکی، از فعالیت های خاص قبل از کشیدن دندان استفاده می شود که به این ترتیب می توان از کشیدن بدون درد دندان عقل بیمار مطمئن شد. در عمل کشیدن دندان عقل بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد. در این حالت جراح از بی حسی موضعی برای کشیدن دندان استفاده می کند و پس از کشیدن دندان به شما دستورهای ساده برای مراقبت های پس از عمل جراحی می دهد. پس از عمل جراحی، شما ممکن است کمی ورم در ناحیه گردن و فک خود داشته باشید. سعی کنید پس از کشیدن دندان عقل از خوردن غذاهای سخت اجتناب و خودداری کنید.
پر کردن دندانTooth Filling Procedure
پرکردن دندان یا ترمیم دندان به بازگرداندن عملکرد و شکل ظاهری دندان آسیب دیده با مواد ترمیم کنندۀ دندان گفته میشود. خرابی ساختار دندان معمولاً در اثر پوسیدگی دندان یا آسیبهای خارجی بوجود میآید.
بعلت پوسیدگی دندان برای ترمیم آنها دندان ها را به اصطلاح پر می کنند. پوسیدگی دندان نوعی بیماریاست. در این بیماری بافت سختدندان (میناو سپس عاج) در اثر ترشح اسیداز باکتریهایپوسیدگی زا (عمدتاً استرپتوکوکموتان) مواد معدنی کلسیمو فسفررا ازدست داده و به تدریج از بین میروند. پوسیدگی دندان مرحله غیر قابل برگشت در فرایند حل شدن مواد معدنیمینا توسط اسید محسوب شده و درمان آن تنها از راه جایگزینی بافت سخت از دست رفته دندان با مواد ترمیمیدندانپزشکیامکانپذیر میباشد. اگر پوسیدگی تاج دندانبه موقع متوقف و جایگزین نشود و پوسیدگی به ریشه دندانبرسد نیاز به درمان ریشهRCT(یا عصب کشی) میباشد و در موارد شدیدتر ممکن است حتی نیاز به خارج کردن یا اصطلاحا کشیدن دندانباشد.
گرچه پوسیدگی [دندان] یکی از رایجترین مشکلات بر روی این سیاره است، اما رابطه پیچیده میان رژیم غذایی [بیمار] و بروز و ظهور حفرههای دندانی، هنوز کاملاً شناخته نشده است. پوسیدگیها توسط [باکتری] استرپتوک موتانس بر روی دندان بوجود میآیند. تاکنون در افکارعمومی گفته می شد که وجود مشکل در دندان ها بر روند فعالیت های افراد تاثیر مستقیم دارند؛ اکنون پژوهشگران درستی این ذهنیت را اثبات کرده اند. پژوهشگران با تحقیقات میدانی، سلامتی دندان ها و وضعیت جسمی ۱۸۷ بازیکن حرفه ای در لیگ های دسته اول، دوم و سوم انگلیس را که متوسط سنی آنها ۲۴ سال است، را بررسی کردند و دریافتند که ناسالم بودن دندان های بسیاری از فوتبالیست های حرفه ای در انگلیس در کارایی آنان در زمین بازی تأثیر منفی می گذارد.
بر اساس آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هر ایرانی به طور متوسط دارای ۶ دندان کشیده، پر کرده یا پوسیده است.
قلیان و دخانیات باعث پوسیدگی دندان می شوند.
عصب کشی یا نه؟
تا هنگامی که پوسیدگی به پالپ دندان ( که عوام به آن عصب دندان میگویند)نرسد میشود دندان را بدون درمان ریشه ( که عموما به آن عصب کشی میگویند)پر کرد و این ربطی به عمق پوسیدگی ندارد. پس بهتر است هرچه زودتر دندانهای پوسیده را پر کرد تا پوسیدگی به عصب نرسد.البته پوسیدگی دندان تنها عامل مسبب عصب کشی نیست و ضربه و مشکلات لثه و شکستگی دندان نیز می تواند باعث اسیب عصب دندان شود
آماده کردن دندان
ترمیم دندان به شکل یک مناسب و با یک عملکرد مناسب در دو مرحله انجام میشود.
- آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی در آن
- جایگذاری کردن مواد ترمیمی در داخل دندان. مرحله آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی شامل برش دندان با متههای مخصوص دندان است که بعد از آن مواد ترمیمی در دندان جایگزین می شوند. همچنین در این مرحله قسمتهای پوسیده دندان که از لحاظ ساختاری از بین رفتهاند خارج میشوند.